Samenvatting

Dit onderzoek gaat over de seksuele ontwikkeling van 0-4 jarigen. Het is gericht op de kinderopvang en hoe de seksuele ontwikkeling van de kinderen daar naar voren komt.
Het onderzoek is uitgevoerd in kinderopvang X. Deze kinderopvang had dit onderwerp nog maar weinig besproken en wilde er graag wat meer over weten. Met behulp van de pedagogisch medewerkers van deze
kinderopvang is de volgende hoofdvraag geformuleerd:
Wat hebben pedagogisch medewerkers binnen kinderopvang X nodig om de seksuele ontwikkeling van
0 tot 4 jarigen te ondersteunen?
Het doel van het onderzoek is het verkrijgen van inzicht en kennis over hoe pedagogisch medewerkers de
seksuele ontwikkeling van 0-4 jarigen kunnen ondersteunen. Er wordt gekeken of er open over gecommuniceerd wordt, hoe er met dit thema wordt omgegaan en wat 0-4 jarigen nodig hebben bij hun
seksuele ontwikkeling.
Er is eerst een literatuuronderzoek gehouden (hoofdstuk 2), waaruit blijkt dat kinderen van 0-4
behoefte hebben aan ondersteuning bij hun seksuele ontwikkeling (Aronson et. al, 2011; van der Doef, 2009;
Oosterhof – van der Poel, 2010; Rutgers, 2016; Zwiep 2005; Zwiep, 2008). Andere onderwerpen die in het
literatuuronderzoek naar voren komen zijn de seksuele levensloop van 0-4 jarigen, de seksuele opvoeding, de
begeleiding die 0-4 jarigen nodig hebben en waarom, de rol van de opvoeders, één lijn in de omgang, seksualiteit in de kinderopvang, pedagogische visie en beleid op seksualiteit en de visie van kinderopvang X.
Vervolgens heeft er een praktijkonderzoek plaats gevonden. Hierbij is gebruik gemaakt van half
gestructureerde interviews aan de hand van een topiclijst (bijlage 1).
Uit het praktijk onderzoek is gebleken dat het de pedagogisch medewerkers vooral ontbreekt aan kennis, zelfvertrouwen, duidelijkheid en de zelfde manier van handelen.
Er zijn een aantal aanbevelingen te benoemen na het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek, (hoofdstuk 5). Namelijk het uitbreiden van kennis bij de pedagogisch medewerkers, het ontwikkelen van een
protocol, het onderwerp seksualiteit bij 0-4 jarigen aankaarten via het ouderportaal en in gesprek gaan
met ouders, het onderwerp meer bespreekbaar maken binnen kinderopvang X, zorgen dat de pedagogisch
medewerkers meer op één lijn liggen bij dit onderwerp en zorgen dat de kinderen geen vies beeld krijgen van
hun geslachtsdelen. Het belangrijkste is dat er een open klimaat is voor de kinderen, dat ze positieve ervaringen op doen en dat het seksuele gedrag niet wordt afgekeurd. De kinderopvang kan hier een belangrijke rol in spelen en na het houden van dit onderzoek is kinderopvang X bereid om meer aandacht te besteden aan de seksuele ontwikkeling.