Samenvatting

Dit praktijkgericht onderzoek geeft antwoord op welke wijze ik, als leerkracht, leerlingen met een matige verstandelijke beperking kan ondersteunen in het vergroten van de zelfredzaamheid tijdens het praktijkvak koken. De huidige kookmethode sluit niet aan bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen, waardoor zij onvoldoende betrokken zijn bij hun leerproces. Zij zijn niet in staat de recepten te ‘lezen’, te begrijpen en uit te voeren. Dit strookt niet met de visie van de school, waarin zelfredzaamheid en het participeren in de maatschappij op de voorgrond staan. Naar aanleiding van de probleemstelling formuleer ik de volgende onderzoeksvraag: Hoe kan ik het lesmateriaal en mijn handelen als leerkracht bij het praktijkvak koken afstemmen op de onderwijsbehoeften van VSO leerlingen in leerroute 5 met een matige verstandelijke beperking, zodat zij de recepten kunnen ‘lezen’, begrijpen en uitvoeren, teneinde de zelfredzaamheid van mijn leerlingen te bevorderen? Uit het onderzoek blijkt, dat de afstemming van het nieuwe lesmateriaal en de ondersteuning van de leerkracht op de onderwijsbehoeften van de leerlingen, een positief effect heeft op het vergroten van hun zelfredzaamheid. Daarbij is het belangrijk rekening te houden met het ontwikkelingsniveau op cognitief, emotioneel en communicatief gebied en op het gebied van de zelfredzaamheid. Dit ontwerpgericht onderzoek in combinatie met actieonderzoek heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van een gevisualiseerd format recept dat leerlingen met een matige verstandelijke beperking kunnen ‘lezen’, begrijpen en uitvoeren en welke gebruikt kan worden tijdens het praktijkvak koken ter bevordering van de zelfredzaamheid. Doordat het nieuwe lesmateriaal is afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen heeft het een gunstig effect op de ondersteuning die geboden wordt. Het ontwikkelde format recept is toe te passen door alle onderwijsprofessionals en ouders en is eenvoudig aan te passen aan individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen. Tevens kan met dit product een transfer gemaakt worden naar de thuissituatie. Het stimuleren van de zelfredzaamheid blijft op deze manier niet beperkt tot één activiteit maar vindt plaats binnen een bredere context