Samenvatting

Tender is een organisatie in West-Brabant die hulp biedt aan kinderen, jongeren en hun gezinnen als het opgroeien even niet vanzelf gaat. Tender heeft de zorg voor jeugdigen georganiseerd in zes programmalijnen. Één van deze programmalijnen is "ontwikkelingsproblemen jongere jeugd". Hieronder valt onder andere De Tweegelanden. De Tweegelanden is een MKD (Multidisciplinair KinderDagcentrum) met een locatie in Rijsbergen en Oosterhout. Zij bieden een hulpvorm voor kinderen in de leeftijd van 2 t/m 7 jaar met complexe meervoudige ontwikkelingsproblematiek, psychiatrische problematiek, medisch-somatische problematiek, belemmerende opvoedings- en /of belemmerende gezinsfactoren die kunnen profiteren van behandeling in een groep van 7 tot 8 kinderen.

Binnen De Tweegelanden werkt men competentievergrotend. De visie benadrukt dat een behandeling die gericht is op het leren van vaardigheden en het vergroten van mogelijkheden de beste uitgangspunten biedt. Het competentievergrotend werken kent zijn basis in het competentiemodel. Bij hulpverlening volgens het competentiemodel is een cruciale vraag: "Welke sterke punten en welke tekorten of achterstanden heeft een kind/jongere?". Door middel van het invullen van een competentieanalyse wordt op een concrete manier antwoord gegeven op deze vraag. Vandaar ook dat de analyse een belangrijke plaats binnen het competentievergrotend werken inneemt. Binnen De Tweegelanden wordt de competentieanalyse beschreven naar aanleiding van punten uit de dagelijkse routine. De sterke- en ontwikkelpunten van het kind worden genoteerd aan de hand van een onderdeel uit de dagelijkse routine. Door de zorgcoördinatoren binnen De Tweegelanden is vastgesteld dat de analyse nog maar zeer weinig gebruikt wordt onder medewerkers binnen de behandeling van het kind. Men vindt het belangrijk dat het werken hiermee wordt vergroot. Ten aanzien van deze wens is de volgende vraagstelling ontstaan:"Op welke manier kan binnen de behandeling van De Tweegelanden het werken met de competentieanalyse worden vergroot?"

Ten behoeve van deze vraagstelling is een literatuur- en praktijkonderzoek verricht. Het literatuuronderzoek is tweedelig en bestaat uit een onderzoek naar de behandeling van De Tweegelanden en de behandeling volgens het competentiemodel. Het literatuuronderzoek is uitgewerkt in hoofdstuk twee en drie. Evenals het literatuuronderzoek bestaat het praktijk onderzoek ook uit twee delen. Allereerst is er een onderzoek onder de medewerkers van De Tweegelanden verricht. In het onderzoek werden doormiddel van interviews de wensen en problemen van de medewerkers ten aanzien van de competentieanalyse onderzocht. Het tweede deel van het praktijkonderzoek is een onderzoek bij een vergelijkbare instelling als De Tweegelanden, Kompaan & De Bocht, waarbij wordt onderzocht op welke manier de instelling werkt met de competentieanalyse. De gemaakte keuzes voor het praktijkonderzoek worden verantwoord in hoofdstuk vier. De bevindingen uit het praktijkonderzoek worden beschreven in hoofdstuk vijf.

Het praktijkonderzoek binnen De Tweegelanden wijst uit dat men binnen de behandeling vaak onbewust handelt volgens het competentievergrotend werken en het competentiemodel. Tevens blijkt uit het praktijkonderzoek dat er inderdaad weinig gebruik gemaakt wordt van de competentieanalyse binnen de behandeling van De Tweegelanden. Dit is opvallend gezien 90 % van de ondervraagden wél een toegevoegde waarde ziet in het gebruik van de competentieanalyse. Het vernoemen van de vaardigheden in de dagelijkse routine wordt op dit moment slecht door 25% van de ondervraagden gedaan. Dit terwijl ook hier alle ondervraagden een toegevoegde waarde erin zien om de vaardigheden in de dagelijkse routine te vermelden. Alle ondervraagden vinden het tevens belangrijk dat er in de behandeling gekeken wordt naar de ontwikkelingstaken van het kind. Enkele medewerkers vinden echter wel dat hierbij aan bepaalde voorwaarden moet worden voldaan. Het onderzoek met Kompaan & De Bocht wijst uit dat voornamelijk een training over het competentiemodel onder medewerkers en het verwerken van de competentieanalyse in de cliëntroute er toe heeft geleid dat men binnen de instelling actief gebruik maakt van de analyse. Deze gegevens samen met de gegevens uit het literatuuronderzoek hebben geleid tot aanbevelingen die het werken met de competentieanalyse binnen de behandeling van De Tweegelanden zou kunnen vergroten. Deze aanbevelingen staan vermeld in hoofdstuk zeven.