Samenvatting

Door de huidige klimaatveranderingen in Nederland is er een hoge urgentie om primaire waterkeringen te versterken. Door het zoeken naar nieuwe dijkversterkingstechnieken tracht men de kosten hiervan in de hand te houden. Op het dijkversterkingsproject VIJG (Versterking IJsseldijk Gouda) wordt een nieuwe techniek toegepast, namelijk CSM-panelen (Cutter Soil Mix). Door het toepassen van deze techniek wordt er gebruik gemaakt van een CSM machine welke op de dijk de bestaande grond door middel van een frees mengt met een bindmiddel (cement). Na uitharding ontstaat er een soil-mix paneel.
Er is nog weinig bekend over de omgevingsbeïnvloeding die optreed bij het maken van CSMpanelen in een dijk, door middel van dit onderzoek kan hier meer inzicht in worden verkregen.
Bij dit onderzoek is er gebruik gemaakt van monitoringsdata wat verkregen is bij het maken van een aantal CSM-panelen in deelgebied F op het project VIJG. Om deze data te verkrijgen zijn er hellingmeters en x-, y-, en z meetpunten geplaatst om de verplaatsingen in de ondergrond en aan het maaiveld te meten. Ook zijn er in het dijklichaam op verschillende niveaus waterspanningsmeters geplaatst om het effect van het aanbrengen van de CSMpanelen op de waterspanningen te meten. Voordat er gestart werd met het maken van de CSM-panelen zijn er sonderingen en boringen gemaakt om de laagopbouw van de ondergrond in kaart te brengen.
Bij de analyse van de onderzoekresultaten blijkt dat het aanbrengen van de CSM-panelen flinke zakkingen tot 60 millimeter van de kruin van de dijk veroorzaakt; hierbij speelt het gewicht van de CSM machine een grote rol. De zakkingen van het dijklichaam veroorzaken aan de binnenkant van de dijk een lichte stijging van gemiddeld 11 mm van het achterland. Alle meetpunten zowel op de dijk als achter de dijk laten een horizontale verplaatsing van gemiddeld 15 mm zien richting de polder.
Het gesommeerde effect van het aanbrengen van de CSM-panelen zorgt in het dijklichaam voor een tijdelijke verhoging van de waterspanningen van maximaal 10 kPa. Deze verhoging is, afhankelijk van de grondlaag, na gemiddeld 6 etmalen afgenomen tot het niveau van voor de werkzaamheden. Uit de stabiliteitsberekeningen van dit onderzoek blijkt dat het effect van de verhoogde waterspanningen, als gevolg van het aanbrengen van de CSM-panelen, zeer klein is en zorgt voor een geringe afname van de dijkstabiliteit.