Samenvatting

In dit onderzoek is er antwoord gezocht op de vraag: “Wat is het effect van improvisatiespel binnen dramatherapie op het zelfvertrouwen van de cliënten van 13volt?”. Er is gebruik gemaakt van zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek in de vorm van een praktijkgericht ontwikkelingsonderzoek. Met behulp van een literatuuronderzoek over de onderwerpen kwetsbare burgers, zelfvertrouwen en improvisatiespel, en vanuit eigen kennis zijn er vijf dramatherapeutische sessies gericht op improvisatiespel vormgegeven tot een behandelproduct. Dit behandelproduct heeft als doel het versterken van het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden van de cliënten van 13volt. Het behandelproduct is uitgevoerd bij twee groepen kwetsbare burgers door Marieke Reijnen en Willemijn Suykerbuyk (dramatherapeuten in opleiding) bij de organisatie 13volt, te Tilburg. Dit onderzoek gaat in op het versterken van het zelfvertrouwen, en het onderzoek van Marieke gaat in op de sociale vaardigheden. Uit het literatuuronderzoek komt naar voren dat improvisatiespel goed kan aansluiten bij het versterken van het zelfvertrouwen van kwetsbare burgers. Het zelfvertrouwen van de cliënten is gemeten met behulp van de Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES). De RSES is een in de wetenschap gevalideerde vragenlijst voor het meten van het zelfvertrouwen. Gedurende de sessies zijn er drie metingen uitgevoerd aan het begin-, in het midden- en na de laatst gegeven sessie. De resultaten van de RSES vragenlijsten laten zien dat het zelfvertrouwen van de cliënten van 13volt over de tijdsduur van de gegeven sessies versterkt wordt. Wel valt op dat 90% van de cliënten bij de eerste meting reeds een normaal niveau van zelfvertrouwen vertoond, dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat de cliënten al een langere tijd bij 13volt activiteiten volgden voordat de sessies plaatsvonden. De cliënten hadden dus mogelijk al stappen gezet in het opbouwen van hun zelfvertrouwen. Na de gegeven sessies vertoonde alle cliënten een normaal niveau van zelfvertrouwen. Tijdens de sessies is door de therapeuten in opleiding waargenomen dat de cliënten zich zichtbaar beter voelden na de sessie, dan ervoor. Veelal hadden ze een zelfverzekerde houding en een meer opgewekte stemming. Een van de cliënten zei bij de laatste sessie: “Ik voel me hier hetzelfde als jullie. Ik kon echt mezelf zijn en dat voelde goed. Als ik na deze bijeenkomst naar huis liep, dacht ik echt: yes, ik voel me goed”. Aan de hand van de RSES kan niet gemeten worden dat improvisatiespel een directe invloed heeft op het zelfvertrouwen. Er is over de tijdsduur van de sessies echter wel een stijging van het zelfvertrouwen waargenomen. Vanuit de reacties van de cliënten, en waarnemingen in houding en stemming voor en na de sessies, blijkt dat dramatherapeutische sessies improvisatiespel wel degelijk een positieve invloed hebben op de gemoedstoestand van de cliënten van 13volt.