Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van HAN Studiesucces- Training en coaching. Er zijn
verschillende signalen geweest van studenten met AD(H)D waaruit blijkt dat er behoefte is aan
extra ondersteuning bij het studeren, maar het lijkt erop dat niet alle studenten de weg naar
ondersteunende aanbod op adequate wijze vinden. Vanuit de probleemanalyse van dit
onderzoek is gebleken dat er wel voldoende ondersteunend aanbod beschikbaar is binnen de
HAN voor studenten met een ondersteuningsbehoefte zoals AD(H)D. Dit aanbod wordt op maat
aangeboden door de HAN en het netwerk HAN Studiesucces (HAN studentdecanen, HAN
Talencentrum, HAN studentenpsychologen, HAN Training en coaching). Echter bereikt dit
aanbod vanwege verschillende belemmeringen de studenten nog onvoldoende: Er zijn weinig
studenten met AD(H)D op de hoogte van het bestaan van HAN Studiesucces en daarnaast is
er sprake van een zekere schaamte en taboe rondom de diagnose AD(H)D. Ook de diagnose
zelf vormt belemmeringen, daar een student binnen het hbo wordt geacht zelfstandig te kunnen
studeren en dus ook zelfstandig het ondersteunende aanbod te achterhalen. Deze verwachting
is er dus vaak ook vanuit de slb’er richting de student. Het aanvragen of gebruik maken van het
ondersteunende aanbod vormt voor studenten dus vaak een hoge drempel. Doordat het aanbod
niet binnen handbereik lijkt te zijn, is het ook onduidelijk of het inhoudelijk aansluit op de
behoeften van de studenten. Hierin speelt ook mee dat aanbod pas wordt toegepast als hier
specifiek om wordt gevraagd. Aan deze verwachting kan een student met AD(H)D echter niet
altijd voldoen, omdat zij vanuit hun diagnose moeite kunnen hebben met zelfstandig plannen en
organiseren.
Dit knelpunt lijkt zich op HAN breed niveau af te spelen, maar dit onderzoek spitst zich toe tot
de opleiding Pedagogiek en SPH (samen het instituut ISPS) binnen de Hogeschool van Arnhem
en Nijmegen.
Uit de probleemanalyse is een doelstelling tot stand gekomen die leidend is voor het onderzoek.
Deze doelstelling luidt als volgt:
Dit onderzoek biedt inzicht in hoe studenten met AD(H)D binnen het instituut ISPS aan de
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen het ondersteunende aanbod en toegang hiertoe ervaren.
Op basis van dit inzicht wordt de toegang tot het huidige aanbod waar nodig verbeterd.
Om deze doelstelling te realiseren vormt de conclusie van dit onderzoek het antwoord op de
volgende onderzoeksvraag:
Hoe kan het gebruik van het ondersteunende aanbod van de Hogeschool van Arnhem en
Nijmegen voor studenten met AD(H)D binnen het instituut ISPS bevorderd worden?

Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden zijn er Pedagogiek- en SPH-studenten en
studieloopbaanbegeleiders binnen ISPS geïnterviewd. Daarnaast is er een literatuurstudie
verricht die zich verdiept heeft in AD(H)D en in het proces dat moet worden doorlopen binnen
de HAN, wanneer een student een voorziening aan wilt vragen.
Vanuit de interviews is gebleken dat studenten het ondersteunende aanbod graag
laagdrempeliger aangeboden krijgen, zoals bijvoorbeeld in een individueel gesprek met hun
eigen slb’er. Daarnaast geven zowel de studenten als de studieloopbaanbegeleiders aan dat er
meer duidelijkheid zou moeten zijn over wat nou precies het aanbod inhoudt. Ook de structuur
van de toegang tot dit aanbod mag verbeterd worden. Het aanbod wordt nu via verschillende
wegen aangeboden en mist dus overzichtelijkheid. Studieloopbaanbegeleiders geven aan dat
zij het aanbod graag binnen handbereik zouden hebben, zodat zij meer kennis hebben over wat
het aanbod precies inhoudt en de studenten hierin beter kunnen begeleiden. Nu moeten ze het
aanbod namelijk via verschillende wegen zien te achterhalen en dit vergt tijd.
Het aanbod waar vooral behoefte aan lijkt te zijn bij studenten met AD(H)D, is tijdsverlenging
tijdens tentamens, het werken in een apart lokaal, het gebruiken van een koptelefoon en het
gebruik maken van coaches, buddy’s en trainingen. De laatste drie hulpmiddelen geven het
aanbod van HAN Studiesucces Training en coaching weer en laten dus zien dat er behoefte is
aan wat HAN Studiesucces te bieden heeft.
Positieve aspecten die worden genoemd door de participanten binnen het onderzoek, zijn de
aandacht die de HAN heeft voor studenten met een ondersteuningsbehoefte en dat dit aanbod,
wanneer aangevraagd, wordt toegekend gedurende de hele studie.
De toegang tot het aanbod dient laagdrempeliger te worden voor studenten. Het aanbod moet
dus duidelijker en overzichtelijker worden aangeboden. Voor studenten met AD(H)D is het lastig
om de aandacht doelbewust in te zetten en is er soms sprake van sterk vermijdingsgedrag.
Aansporing en controle van anderen kan helpen voor studenten met AD(H)D om hun taken beter
uit te voeren. Het aankaarten van het aanbod door bijvoorbeeld de studieloopbaanbegeleiders
(slb’ers), zou dus het gebruik van het aanbod laagdrempeliger kunnen maken en dus kunnen
bevorderen. Als dit aanbod helder op papier staat is het voor de slb’er binnen handbereik en
weet de slb’er concreet wat hij de student aan kan bieden.