Samenvatting

Achtergrond: PCOS komt wereldwijd bij ongeveer 15% van de vrouwen in de vruchtbare periode (18-45 jaar) voor. De symptomen geassocieerd met PCOS zoals overgewicht, acne, overbeharing en onvruchtbaarheid zijn een bron van psychologische morbiditeit. Er zijn aanwijzingen dat voeding een mogelijke rol speelt bij de ernst van PCOS-klachten. Ook is het duidelijk dat PCOS een grote impact heeft op de kwaliteit van leven (KvL). Het is echter nog onbekend wat de KvL van vrouwen met PCOS in Nederland is en welke rol de diëtist bij deze aandoening kan vervullen. Aangezien vermoedt wordt dat voeding een mogelijke rol speelt bij PCOS-klachten, was het doel om de kwaliteit van leven te onderzoeken met de PCOSQ en te kijken of vrouwen die advies van een diëtist hebben gehad een betere kwaliteit van leven hadden.
Methoden: Er is literatuur- en praktijkonderzoek gedaan. Het literatuuronderzoek laat de effecten van diëtistisch advies op de symptomen van PCOS, het effect hiervan op de kwaliteit van leven en welk symptoom de meeste invloed heeft op de KvL zien. In het praktijkonderzoek is cross-sectioneel de kwaliteit van leven via een online vragenlijst met de ‘Polycystic Ovary Syndrome Questionnaire’ (PCOSQ) onderzocht. Daarbij is het verband tussen ‘advies van een diëtist’ en de ‘KvL’ bij 272 vrouwen met PCOS tussen de 18 en 45 jaar in Nederland geanalyseerd.
Resultaten: Vanuit de literatuur blijkt dat de lagere KvL voornamelijk wordt veroorzaakt door de PCOSQ-domeinen gewicht en onvruchtbaarheid. Tevens heeft PCOS correlaties met psychische stoornissen zoals depressies en eetproblemen, óók bij vrouwen met een laag BMI. Alle vrouwen met PCOS hadden een verlaagde KvL op alle zes domeinen van de PCOSQ (gewicht, onvruchtbaarheid, acne, menstruatieproblemen, lichaamshaar en emoties). De totale PCOSQ-score was 4,13 op een Likertschaal van 1 (maximale beperking) tot 7( minimale beperking). Door middel van een enkelvoudige lineaire regressie werd het eventuele verband tussen ‘wel/geen advies’ en het effect hiervan op de PCOSQ score getoetst. De regressie vond geen statistisch significant verband (p=0,809).
Conclusie: Het domein onvruchtbaarheid zorgde voor de meeste invloed op de lage KvL gevolgd door het domein gewicht. Vrouwen die naar een diëtist zijn geweest, hadden echter geen betere kwaliteit van leven. Dit onderzoek vestigt hopelijk meer aandacht op de kwaliteit van leven bij vrouwen met PCOS aangezien deze aanzienlijk verlaagd is (score 4,13). Tevens zal het aantal vrouwen met PCOS in de toekomst mogelijk alleen maar toenemen door de hoge prevalentie van overgewicht. Onvruchtbaarheid is een domein waar zorgprofessionals zoals de diëtist, voor verbetering van de kwaliteit van leven, meer aandacht aan kunnen geven. Daarnaast zouden vrouwen met PCOS geïnformeerd moeten worden op het verhoogde risico van psychische problemen, zodat zij zelf tijdig hulp kunnen inschakelen. Naar aanleiding van de verworpen hypothese kan men zich afvragen of diëtisten genoeg weten over PCOS. Bovendien heeft maar een klein deel van de 272 participanten advies gehad van een diëtist terwijl het gewichtsdomein op nummer twee stond met de meeste invloed op de KvL. Om te kijken of de kwaliteit van leven en voeding daarom mogelijk ‘verwaarloosde’ thema’s zijn bij PCOS, is verder onderzoek noodzakelijk.