Samenvatting

De Ziekte van Parkinson (ZvP) is een chronische en progressief verlopende ziekte en treft momenteel meer dan vijftigduizend personen in Nederland. Ongewenst gewichtsverlies en ondervoeding zijn veelvoorkomende problemen tijdens de ZvP. Uit statistieken blijkt dat 24%
van de parkinsonpatiënten ondervoed is en 60% van de patiënten risico heeft op ondervoeding. Ondanks de dieetbehandeling en het huidige voedingsbeleid binnen Groenhuysen, blijven parkinsonpatiënten op de longstay-afdeling ongewenst gewichtsverlies ervaren. De gestelde hoofdvraag binnen het onderzoek luidt daarom als volgt: “Hoe komt het dat patiënten met de ZvP op de longstay-afdeling binnen Groenhuysen blijven lijden aan ongewenst gewichtsverlies?”. Het doel van het onderzoek is inzicht verkrijgen in de oorzaak van het ongewenst gewichtsverlies, waarna aanbevelingen geformuleerd kunnen worden ter verbetering van de voedingsinname en kwaliteit van leven van parkinsonpatiënten. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is kwantitatief en kwalitatief onderzoek verricht onder parkinsonpatiënten en parkinson-zorgverleners op de longstay-afdeling binnen Groenhuysen. Kwantitatief onderzoek is verricht middels een vierdaags-voedingsdagboek, waarbij geanalyseerd is in hoeverre de voedingsinname correspondeert met het dieetadvies.
Kwalitatief onderzoek is verricht middels semigestructureerde interviews en een participerend observatie instrument, om inzicht te krijgen in het begrip van het belang van voeding, de houding ten aanzien van het dieetbehandelplan en wensen en behoeften van parkinsonpatiënten.
Resultaten laten zien dat het ongewenst gewichtsverlies te wijten valt aan verschillende oorzaken. Ten eerste voldoet de huidige voedingsinname van patiënten niet aan het dieetadvies wat betreft energie en macronutriënten. Daarnaast komen aangeboden hoeveelheden basisvoedingsmiddelen niet overeen met aanbevolen hoeveelheden van de richtlijn voeding tijdens de ZvP. Ook blijkt dat de aangeboden voeding leidt tot een verminderde voedingsinname, wegens gebrek aan smaak, variatie en flexibele eetmomenten. Verder bestaat er een onvolledig begrip van het belang van voeding tijdens de ZvP en een licht negatieve houding ten aanzien van het dieetadvies door gebrek aan informatie en toelichting over de inhoud ervan.
Er kan dus geconcludeerd worden dat het huidige voedingsbeleid leidt tot een ongewenst gewichtsverlies door meerdere oorzaken. Als reactie hierop dient het huidige voedingsbeleid te worden aangepast. Daarnaast dient het begrip van het belang van optimale voeding bij ongewenst gewichtsverlies tijdens de ZvP te worden vergroot. Dit kan gerealiseerd worden door betrokkenheid van de diëtist te waarborgen bij het opstellen van de menu-cyclus, inzet van een Parkinson-voedingsassistent, het invoeren van flexibele eetmomenten en het creëren van keuzemogelijkheden in warme maaltijden en tussendoortjes. Tot slot wordt aanbevolen het begrip van het belang van voeding bij de ZvP te vergroten door meer inhoudelijke informatie te verstrekken over het dieetplan en de rol van de diëtist. Beperkingen van dit onderzoek liggen in het geringe aantal parkinsonpatiënten met ongewenst gewichtsverlies, wat de betrouwbaarheid en generaliseerbaarheid van resultaten
limiteert. Tevens wordt betrouwbaarheid ondermijnd door het ontbreken van voedingswaardige informatie, twee transcripten en is een klein deel van de data afkomstig van een secundaire bron. Echter ligt de bijdrage van dit onderzoek met name in de praktische inzetbaarheid binnen Groenhuysen en vergelijkbare omgevingen, waardoor het onderzoek wel degelijk waardevol is gezien het groeiende maatschappelijk belang bij de ZvP.