Samenvatting

Uit bestaande literatuur komt naar voren dat aanhoudende maag- en/of
darmklachten mogelijk vaker kunnen voorkomen bij mensen met kenmerken van
autisme (ASS; Academische Werkplaats Autisme, 2023; Madra et al., 2020). Aanhoudende
maag- en/of darmklachten (AMD) zijn langdurige klachten van de maag en/of darm, waarbij
er beperkingen worden ervaren in het dagelijks leven. Bij het diagnosticeren van mensen
met ASS of bij het diagnosticeren van mensen met AMD dient er mogelijk aandacht besteed
te worden aan de samenhang tussen beide. Dit omdat maag-darmklachten vaker over het
hoofd worden gezien door behandelaren en zij niet op de hoogte zijn van het samen kunnen
voorkomen van ASS en AMD en andersom. Dit heeft als gevolg dat de beperkingen die zij
van deze klachten ervaren een vermindering van de kwaliteit van leven teweeg kunnen
brengen (Lai et al., 2015).
Het doel van dit onderzoek is allereerst het achterhalen of er inderdaad sprake is van
samenhang tussen het hebben van kenmerken van autisme en het hebben van
aanhoudende maag- en/of darmklachten. Daarbij is het doel van dit onderzoek het beter
kunnen ondersteunen van het werkveld. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag
opgesteld: “In hoeverre is er sprake van een samenhang tussen het hebben
van kenmerken van autisme en het hebben van aanhoudende maag- en/of darmklachten
(AMD)?”.

Om een antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is een kwantitatief crosssectioneel onderzoek uitgevoerd (Brinkman & Oldenhuis, 2016). Hiervoor zijn vragenlijsten
bij zowel een groep patiënten van het Martini Ziekenhuis Groningen als bij een
groep volwassenen uit Noord-Nederland verspreid. Binnen de vragenlijst wordt ingegaan op
kenmerken van autisme en aanhoudende maag- en/of darmklachten. Vervolgens zijn de
ingevulde vragenlijsten geanalyseerd met behulp van de Fisher’s exact toets en de
independent samples t-test. Hieruit is een significante samenhang gebleken tussen het
hebben van kenmerken van autisme en het hebben van aanhoudende maag- en/of
darmklachten. Daarnaast blijkt dat mensen met aanhoudende maag- en/of
darmklachten, significant meer moeite ervaren met het aanvoelen van diens
eigen lichamelijke grenzen dan mensen zonder aanhoudende maag- en/of darmklachten.
Wegens de kleine steekproef binnen dit onderzoek zou allereerst het onderzoek langer
doorgetrokken kunnen worden binnen het Martini Ziekenhuis. Wanneer er meer data vanuit
deze populatie is verzameld en dit ook significante resultaten met zich meebrengt, zou
eventueel vervolgonderzoek gedaan kunnen worden bij een breder getrokken
populatie. Dit om een completer en representatiever beeld te schetsen aangaande de
samenhang tussen het hebben van kenmerken van autisme en het hebben van
aanhoudende maag- en/of darmklachten in Nederland. Ondanks de relatief kleine steekproef
wordt er aanbevolen, mede op basis van de literatuur, dat er meer kennis kan worden
verspreid over het samen kunnen voorkomen van ASS en aanhoudende maag- en/of
darmklachten. Bijvoorbeeld aan Ggz-instellingen en Maag-, Darm-, Lever-afdelingen van
ziekenhuizen. Dit is hoogstwaarschijnlijk van positieve invloed op de kwaliteit van leven van
mensen die dan wel kampen met kenmerken van autisme dan wel met aanhoudende maagen/of darmklachten. Verder wordt ook aanbevolen om een behandeling in te zetten specifiek
voor mensen met aanhoudende maag- en/of darmklachten, gericht op het aanvoelen van
diens eigen lichamelijke grenzen. Dit wegens de hoogstwaarschijnlijk positieve invloed op de
kwaliteit van leven.