Samenvatting

Inleiding – Pijn in pezen is een klinisch kenmerk voor problematiek aldaar. Deze review heeft artikelen geïncludeerd die onderzoek hebben gedaan naar de toegevoegde waarde van extracorporeal shockwave therapie (ESWT) bij pees gerelateerde klachten. Klachten beschreven in deze review zijn: epicondylitis, rotator cuff calcificatie, MTSS, faciitis plantaris, achillespees- en patellapees tendinopathie. Op dit moment wordt, in de fysiotherapie, vaak gebruik gemaakt van excentrisch trainen en heavy slow resistance training. Echter niet altijd brengt deze vorm van therapie het gewenste effect. ESWT heeft in potentie een aantal voordelen ten opzichte van deze behandeling. ESWT lijkt herstel van pezen in gang te zetten door neovascularisatie te creëren, zodat de aan- en afvoer van stoffen, die helpen bij herstel, verbeterd. In deze review is het effect van gefocusseerde ESWT (F-ESWT) onderzocht. Het doel van deze review is uitspraken, op basis van hoge methodologische kwaliteit, te doen over het effect van F-ESWT op pijn.
Methode – Via de database van Pubmed is gezocht naar Randomized Controlled Trials (RCT’s ) die het effect van F-ESWT hebben vergeleken met een andere-, placebo- of geen behandeling bij volwassenen met een van de eerder genoemde pees gerelateerde klachten. De methodologische kwaliteit van de RCT’s is beoordeeld aan de hand van de PEDro-score en alleen RCT’s met een score van >5 zijn geïncludeerd. Tevens is pijn beschreven aan de hand van VAS of N(P)RS. RCT’s die gebruik hebben gemaakt van een lithotripter of lokale pijnstilling zijn geëxcludeerd. Aanbevelingen zijn gedaan op basis van de best-evidence synthese van Van Tulder.
Resultaten – In deze systematische review zijn 20 RCT’s geïncludeerd. De RCT’s hebben een gemiddelde PEDro-score van 7,7, variërend van 6 tot 9. Er is sterk bewijs gevonden voor het effect van F-ESWT op pijn bij fasciitis plantaris en rotatorcuff calcificaties, matig bewijs bij epicondylitis en patellapees tendinopathie en onvoldoende bewijs bij achillespees tendinopathie en MTSS. Er is een groot verschil in protocollen gezien, waar de ene auteur gebruikt maakt van een lage dosering F-ESWT, gebruikt een ander een hoge dosering. Ook zijn oefenprogramma’s niet altijd als interventie naast F-ESWT gegeven, wat toch een positieve invloed lijkt te hebben, voornamelijk bij MTSS, achillespees- en patellapees tendinopathie.
Conclusie – F-ESWT lijkt bij een groot gedeelte van de klachten van toegevoegde waarde. Hoewel protocollen nog steeds erg van elkaar verschillen, lijkt op dit moment een gecombineerd programma van F-ESWT met oefentherapie de beste uitkomsten te bieden. Verder onderzoek met RCT’s van hoge methodologische kwaliteit is nodig om dit te bevestigen. Voor de praktijk is het op dit moment belangrijk voorzichtig met deze resultaten om te gaan. Niet alle patiënten reageren hetzelfde op de behandelingen. Belangrijk is een op maat gemaakt behandelprogramma, naast een bewezen shockwaveprotocol, op te stellen voor de individuele patiënt.
Samenvatting ook in het Engels.