Samenvatting

Inleiding: Preventie van stemklachten is zeer wenselijk, met name bij professioneel stemgebruikers. De stem is een essentieel onderdeel van hun werk. Uit onderzoek blijkt dat zangers en acteurs onvoldoende kennis hebben over stemzorg. Logopedisten spelen een essentiële rol bij het begeleiden van deze stemgebruikers om stemproblemen te voorkomen. Een mogelijke manier om preventief de stem te trainen is middels serious gaming. Bij serious gaming gaat het om spellen die gericht zijn op educatie en onder andere training als doel hebben. Er is nog weinig bekend over het effect van serious gaming binnen stemtraining. Dit artikel beschrijft een kwantitatief onderzoek naar het effect van gamegerichte stemoefeningen die zelfstandig worden uitgevoerd en geeft antwoord op de vraag: ‘Wat is de invloed van het aanbieden van gamegerichte stemoefeningen in de Voice Focus app op de fonatietijd en het toonbereik tijdens het zelfstandig oefenen bij gezonde professionele stemgebruikers tussen 14 en 17 jaar?’ Voice Focus is in ontwikkeling door Barbara Richmond-van Olffen van Logopedie Flevoland en Gaby Waakhuijsen van Theaterschool en Productiehuis Almere.

Methode: De onderzoeksgroep bestond uit drie vrouwelijke en één mannelijke professioneel stemgebruiker. Gedurende vier weken werd er tussen de 16 en 40 keer per persoon getraind middels gamegerichte stemoefeningen in de Voice Focus app, die momenteel nog in ontwikkeling is. Er heeft een voor- en nameting plaatsgevonden waarbij de maximale fonatietijd en een fonetogram is afgenomen. Na afloop van de onderzoeksperiode is een enquête afgenomen om de ervaring van de participanten in kaart te brengen.

Resultaten: Bij drie participanten is de maximale fonatietijd toegenomen, bij twee participanten is het toonbereik vergroot. Drie participanten ervaren dat zij langer een toon kunnen aanhouden na de oefenperiode. Geen enkele participant merkte op dat lagere noten mogelijk zijn. Eén participant ervaart dat hij of zij hogere noten kan halen.

Conclusie: Na gebruik van de Voice Focus app vertoonden drie participanten een klinische vooruitgang in fonatietijd. Bij twee participanten is het toonbereik klinisch betekenisvol vergroot.