Samenvatting

In deze scriptie is de vraagstelling van de case-study als volgt:
Hoe kunnen meisjes, van 14 t/m 19 jaar, met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis, doormiddel van psychomotorische therapie congruent worden in hun communicatie?
Om deze vraag antwoord(en) te krijgen zijn er verschillende deelvragen aanbod gekomen die bijgedragen hebben tot de conclusie.
In deze samenvatting wordt in het kort de verdere inhoud van de gehele scriptie bij elkaar gezet.
Het gaat over een meisje (Marieke) van 19 jaar met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis. Halverwege haar behandeling komt ze in aanraking met individuele psychomotorische therapie. Daarin kwam al snel naar voren dat wat ze uitstraalde niet klopte met wat ze vertelde. Voor haar was het nieuw om te horen dat haar non-verbale communicatie vaker niet dan wel kloppend was met haar verbale communicatie. Ze wilde er wel iets mee doen en op die manier is de samenwerking en het onderwerp tot stand gekomen.
Er wordt gewerkt met verschillende strategieën om te kijken wat het beste bij haar aansluit en wat mogelijk het beste zou passen in een (mogelijke) vervolg behandeling.
Voor Marieke is gebleken dat de strategie ervaren het meest teweeg brengt. Voornamelijk doordat
ze zichzelf hierbij de meeste ruimte gaf om te experimenteren.
De discrepantie tussen non-verbale communicatie en verbale communicatie betreft de kern van de betekenis van incongruente communicatie. Hierin is de rol van non-verbale communicatie waarschijnlijk het grootste, dit omdat de communicatie tussen mensen voor het grootste deel uit non-verbale communicatie bestaat. Mocht er dus een incongruentie ontstaan dan is er (vanuit deze scriptie) aan te nemen dat dit een oorsprong vindt bij de non-verbale communicatie.
Er is waarschijnlijk bij veel stoornissen te onderzoeken of het begrip, incongruentie, een relatie heeft met de stoornis. Bij een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis zou er een verband kunnen liggen tussen deze persoonlijkheidsstoornis en incongruentie. Doordat de mensen met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis een tegenstrijdigheid met zichzelf aangaan, kan het zijn dat dit voor de buitenwereld zichtbaar wordt. Een persoon kan veel dingen wel willen maar op de een of andere manier niet aandurven, dat de mensen om hem/haar heen incongruente communicatie gaan ervaren.
Incongruentie is daarin tegen niet direct te koppelen aan adolescentie. In de adolescentie kan het wel eens voorkomen dat er iets anders gezegd wordt dan dat er in de uitstraling zichtbaar is, maar dit is dan meestal niet in zo'n erge mate dat het veel voorkomt.
De behandeling van een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis kan doormiddel van psychofarmaca en/of doormiddel van verschillende therapieën. Zo is psychotherapie of een vorm van vaktherapie geschikt om in een behandeling te hebben van iemand met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis. Klinische schema therapie is een theoretische methode, ontwikkeld door J. Young, die geschikt is om onder andere toe te passen in de behandeling van iemand met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis. Pmt is geschikt om een bijdrage te leveren in klinische schema therapie. De behandeling staat het op die manier toe om iemand met deze persoonlijkheidsstoornis te laten oefenen met het 'wegsturen' van zijn/haar schema's maar ook om te ervaren hoe het is om zich anders te gedragen in een lastige situatie. Het oefenen van nieuw gedrag, wat bij pmt goed gedaan kan worden, kan een grote bijdrage leveren in het werken met klinische schema therapie.
Handvaten voor een psychomotorisch therapeut die te maken krijgt met mensen die incongruente communicatie vertonen zijn:
- Ervaringsgericht werken (ter bevordering van de herkenning van de incongruente communicatie van de cliënt zelf).
- In de attitude ondersteunend zijn (om genoeg holding en veiligheid te bieden, dat zorgt ervoor dat de cliënt zich makkelijker vertrouwd voelt met de therapeut maar ook met het therapeutische thema).
- In de attitude empathische confronteren (om er voor te zorgen dat de cliënt meer initiatief gaat tonen ten aanzien van het therapeutisch proces).