Samenvatting

Dit afstudeerwerkstuk richt zich op de vraag of er een verschil is in uiergezondheid tussen ligboxen- en vrijloopstallen. Op dit moment is de ligboxenstal het meest gebruikte huisvestingssysteem in Nederland. Vrijloopstallen zijn een huisvestingssysteem in opkomst, waarbij koeien geen afgebakende ruimte hebben om te liggen of lopen zoals in een ligboxenstal maar vrij rond kunnen lopen in een grote ruimte die bedekt is met een ruime keuze aan bodembedekkingen zoals stro, compost of houtsnippers. De uiergezondheid van een veestapel is op verschillende manieren te monitoren, waarvan het celgetal en het aantal uierontstekingen de meest gebruikte methodes zijn. Ook hygiëne van de koeien is van invloed op de uiergezondheid. Deze drie indicatoren zijn gebruikt om inzicht te krijgen in de verschillen tussen de staltypes. De deelvragen zijn als volgt: Deelvraag 1: Wat is het verschil in tankcelgetal tussen een vrijloop- en een ligboxenstal? Deelvraag 2: Wat is het verschil in het aantal gevallen (sub)klinische mastitis tussen een vrijloopen een ligboxenstal? Deelvraag 3: Wat is de invloed van de huisvesting (ligboxen- of vrijloopstal) op de hygiëne van melkkoeien? Het zoeken van literatuur is online gedaan met behulp van de volgende zoekmachines: GreenI, WUR Library, Science Direct, Springerlink, Wiley online library, Google Scholar, en Groenkennisnet. Er zijn zowel Nederlandse als Engelse zoektermen gebruikt om zo een groter zoekgebied te verkrijgen. Bij het zoeken zijn er zoekplannen gebruikt en een stappenplan om de artikelen te selecteren. Uiteindelijk zijn er vijftien onderzoeken gebruikt. Uit de literatuurstudie blijkt bij de eerste deelvraag dat er aanwijzingen zijn dat het tankcelgetal bij een vrijloopstal lager ligt. Dit komt echter niet uit alle onderzoeken naar voren waardoor hier geen sluitende conclusie over te trekken is. Het antwoord op deelvraag twee is dat er geen verschil is in het aantal uierontstekingen. In geen enkel onderzoek is hierin een significant verschil gevonden. Bij de laatste deelvraag is het duidelijk dat koeien in een ligboxenstal schoner zijn. Wat duidelijk uit de deelvragen blijkt is dat de hygiëne van koeien in een ligboxenstal beter is en dat er aanwijzingen zijn voor een lager celgetal in een vrijloopstal. Hieruit is geen eenduidige conclusie te trekken over de goede dan wel slechte invloed van een vrijloopstal op de uiergezondheid van melkvee. Wat vooral erg belangrijk blijkt te zijn is de vochtigheid van de bodembedekking in een vrijloopstal. Als het bodemmateriaal niet droog is worden de koeien gauw vies en wordt de kans op een slechtere uiergezondheid groter. Daarom is het belangrijk om inzicht te krijgen in hoe de bodem van een vrijloopstal goed droog kan worden gehouden. Als vervolgonderzoek zou het zinvol zijn om te onderzoeken welke bodemmaterialen en wat voor managementmaatregelen het beste zijn om het ligbed droog te houden.