Samenvatting

Achtergrond: Dit onderzoek naar voeding en nachtwerk werd uitgevoerd binnen het Klokwerk+ onderzoek. In Nederland draait 16% van de werkende beroepsbevolking nachtdiensten. Werken tijdens de nacht kan zorgen voor een verstoring van het circadiaans ritme. Dit kan weer leiden tot een verstoring van hormoonspiegels, lichaamstemperatuur, slaap-waakritme, urineproductie, stress en leefstijl. De stress en de leefstijl kunnen bijdragen aan een hoger lichaamsgewicht. Voeding, naast bewegen, kan leiden tot een hoger lichaamsgewicht. Uit onderzoek blijkt dat nachtdienst mogelijk invloed heeft op het overslaan van maaltijden. Het ene onderzoek toont aan dat er wel een significant verschil was tussen de energie-inname van dag- en nachtwerkers, maar andere onderzoeken vermelden dat er geen verschil is in de energie-inname tussen dag- en nachtwerkers. Door deze verschillende uitkomsten is meer onderzoek nodig om te kijken naar de factoren die invloed hebben op het werken in de nacht. Doel: Het doel van dit onderzoek was om meer inzicht te krijgen in het verschil in het aantal eetmomenten en de gemiddelde energie-, koolhydraat-, eiwit-, vet-, vezel- en alcoholinname van dag- en nachtwerkers tussen de 18 en 65 jaar in de zorg. Deze resultaten zijn ook vergeleken met de Voedselconsumptiepeiling van het RIVM om het voedingsgedrag van onze onderzoeksgroep te vergelijken met die van volwassen Nederlanders. Methoden: In dit observationele kwantitatief onderzoek hebben 54 dagwerkers en 96 nachtwerkers drie dagen een voedseldagboek bijgehouden. De deelnemers van dit onderzoek zijn geselecteerd op geslacht en op het werkrooster, namelijk dag- of nachtwerker. In het voedseldagboek is schriftelijk bijgehouden wat ze hebben gegeten en gedronken gedurende 24-uur van een dag. Deze resultaten zijn ingevoerd in de Eetmeter van het Voedingscentrum. Hieruit is de gemiddelde energie-, koolhydraat-, eiwit-, vet-, vezel- en alcoholinname berekend. Met de onafhankelijke t-toets is getoetst of hier sprake was van een significant verschil tussen deze twee groepen. Als laatst is de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 gebruikt en zijn de gemiddelde voedingswaarden van de dag- en nachtwerkers vergeleken met de voedingsinname van de gemiddelde Nederlander. Resultaten: Het aantal eetmomenten en de gemiddelde energie-, koolhydraat-, eiwit-, vet-, vezel- en alcoholinname verschilden niet significant tussen dag- en nachtwerkers (P>0,05). De energie-inname voor dag- en nachtwerkers lag voor beide groepen lager dan de energie-inname van de gemiddelde Nederlander uit de Voedselconsumptiepeiling. Wanneer werd gekeken naar de energiepercentages van de macronutriënten, viel op dat de mannelijke nachtwerkers tussen 19 en 30 jaar meer eiwit consumeerden dan de VCP (20,5 en% tegenover 13,9 en%). De mannen tussen de 19 en 30 jaar uit de VCP consumeerden 34,3 en% vet. De nachtwerkers uit dit huidige onderzoek consumeerden 20,5 en% en de dagwerkers 10,7 en% vet. Verder was weinig verschil in de energiepercentages van de koolhydraat-, eiwit-, vet-, vezel- en alcoholinname. Conclusie: In dit onderzoek was geen sprake van een significant verschil tussen het aantal eetmomenten (P = 0,472) en de gemiddelde voedingsinname. De energie-inname van de dag- en nachtwerkers uit dit onderzoek ligt lager dan de energie-inname uit de VCP. Verder is weinig verschil tussen de voedingswaarden van dag- en nachtwerkers en de inname van de gemiddelde Nederlander.