Samenvatting

Bij het vak economie is altijd een grote nadruk gelegd op conceptgericht onderwijs. Bij conceptgericht onderwijs wordt gebruikgemaakt van een deductieve aanpak en worden concepttaken uitgevoerd. Het gevaar van deze manier van leren, is dat leerlingen nauwelijks in staat zijn de economische concepten te verbinden met hun eigen ervaringen opgedaan in praktische situaties. Contextgericht onderwijs zou dit gevaar weg kunnen nemen. Bij contextgericht onderwijs wordt gebruikgemaakt van een inductieve aanpak en worden contexttaken uitgevoerd. In het Nederlandse voortgezet onderwijs worden binnen het contextgerichte onderwijs alleen in de bovenbouw havo en vwo klaslokaalexperimenten uitgevoerd. Klaslokaalexperimenten zijn korte, interactieve werkvormen. Tijdens de uitvoering van een experiment handelen leerlingen zelf als actor. Met behulp van een klaslokaalexperiment wordt de context geschapen om bepaalde economische concepten te kunnen plaatsen in een simulatie. In de Verenigde Staten wordt al langer gebruikgemaakt van klaslokaalexperimenten. Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar de effecten hiervan op de leerresultaten en motivatie. Uit het onderzoek van Ball, Eckel en Rojas (2006) is gebleken dat de groep studenten die aan de experimenten deelnam, significant hogere scores haalde op de eindtoets. Dickie (2006) en Emerson en Taylor (2004) gebruikten klaslokaalexperimenten bij grotere groepen studenten. Ook uit deze onderzoeken is gebleken dat de experimentele groepen hoger scoorden op de eindtoets. Niet al het onderzoek wijst op hogere leerresultaten. Uit het onderzoek van Yandell (1999) is gebleken dat de groep studenten die de collegereeks met klaslokaalexperimenten volgde, gemiddeld een hogere score haalde op de eindtoets maar er was geen significant verschil. Er was echter wel een significant verschil tussen de studentenevaluaties van de experimentele groep en de controlegroep; de experimentele groep scoorde gemiddeld hoger. Holt (1999) concludeert in zijn onderzoek dat na toepassing van klaslokaalexperimenten het vak economie significant vaker werd gekozen en dat de tussentijdse uitval was afgenomen. Er is niet eerder onderzoek gedaan naar de vraag of het gebruik van klaslokaalexperimenten in de bovenbouw mavo effectief is. Met dit praktijkonderzoek is hiertoe de eerste stap gezet. In dit onderzoek is gekeken of het gebruik van klaslokaalexperimenten in 4- mavoklassen leidt tot een positief effect op de beleving, meer begrip van de leerstof en een positief effect op de leerresultaten. In totaal hebben twee 4-mavoklassen deelgenomen aan het onderzoek. Er zijn twee klaslokaalexperimenten in veertien weken tijd uitgevoerd. Na ieder klaslokaalexperiment hebben leerlingen een learner report ingevuld, is een interview gehouden met een paar leerlingen en is een schoolexamen afgenomen waarin een paar vragen zijn gesteld over de relatie tussen het experiment en de stof uit het leerboek. Uit het onderzoek is gebleken dat leerlingen de lessen met klaslokaalexperimenten niet alleen leuk vinden; ze geven ook aan dat ze hier meer van leren. Ze kunnen aangeven welke leerdoelen zij zich eigen hebben gemaakt. Dit leidt uiteindelijk tot voldoende leerresultaten. Het is verstandig om meer onderzoek te doen naar de effecten van klaslokaalexperimenten in 4-mavoklassen. In dit onderzoek zijn twee experimenten gedaan die betrekking hebben op twee verschillende exameneenheden. In 4-mavoklassen worden vier exameneenheden behandeld. Voor elke exameneenheid zou een klaslokaalexperiment uitgevoerd kunnen worden. Zo worden de langetermijneffecten van klaslokaalexperimenten gemeten.