Samenvatting

De Gemeente Leeuwarden heeft als doel gesteld om vóór 2018, het jaar waarin Leeuwarden Culturele Hoofdstad is, 50 panden te hebben verduurzaamd van de 200 vastgoedobjecten die in eigendom zijn van de Gemeente Leeuwarden. Tien van deze objecten zijn monumentale panden. In dit afstudeeronderzoek wordt onderzocht op welke manier de Gemeente Leeuwarden het beste het verduurzamen van de rijksmonumentale panden kan aanpakken. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘Welke verduurzamingsmaatregelen op het gebied van energie kunnen worden genomen door de Gemeente Leeuwarden binnen het monumentaal gemeentelijk vastgoed als zowel de wet- en regelgeving als de financiën worden afgewogen?’ Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen welke maatregelen op het gebied van energiebesparing kunnen worden genomen, zonder dat hierbij de cultuurhistorische waarden van het monument wordt aangetast. Een aantal van de maatregelen worden in het onderzoek getoetst op twee monumenten die in eigendom zijn van de Gemeente Leeuwarden: de Westerkerk en het Princessehof. Om een antwoord te kunnen geven op deze onderzoeksvraag is er een literatuuronderzoek uitgevoerd naar de wet- en regelgeving van monumenten en de beschikbare financiële ondersteuningen. In het praktijkonderzoek zijn interviews gehouden met de grootste monumenten-gemeenten van Nederland, de Gemeente Leeuwarden en het Nationaal Restauratiefonds. Ook zijn er bezoeken gebracht aan een aantal rijksmonumenten in Nederland, waar verduurzamingsmaatregelen zijn of worden uitgevoerd.