Samenvatting

Veel scholen voor primair en voortgezet onderwijs ontwikkelen
zich, in samenwerking met lerarenopleidingen, tot opleidingsscholen.
Dat betekent onder andere dat zij verantwoordelijkheid gaan
dragen voor de kwaliteit van het leren en opleiden van studenten op
de eigen school. Dit roept vragen op over de invulling van kwaliteit,
kwaliteitsontwikkeling en kwaliteitszorg op dit gebied, zoals: wat is
nou kwaliteit van een opleidingsschool en welke kenmerken spelen
daarin een rol? En zeker ook: welke plaats krijgt het authentieke en
specifieke van de werkplek in het opleiden van studenten?
Bovenstaande vragen zijn voor opleidingsscholen uit primair
en voortgezet onderwijs in de regio Arnhem/Nijmegen aanleiding
geweest onderzoek te doen naar de kwaliteit van de eigen opleidingsscholen.
Het onderzoek heeft als concreet product het kwaliteitsinstrument
KwaliteitsOntwikkeling OpleidingsSchool (afgekort:
KOOS) opgeleverd. KOOS heeft twee belangrijke pijlers. De eerste
pijler is het ‘3-schillen’ model dat een gerichte manier van kijken
naar de opleidingsschool beschrijft. De tweede pijler is een
beschrijving van wat kwaliteit is. Hierbij is gekozen voor het
definiëren van kwaliteit als ‘situationele kwaliteit’ in een achttal
kwaliteitsgebieden.
In dit artikel wordt het kwaliteitsinstrument KOOS gepresenteerd,
waarna beide pijlers en de kwaliteitsgebieden worden
toegelicht. Tot slot wordt aan de hand van een praktijkvoorbeeld
geïllustreerd hoe scholen het instrument gebruiken.