Samenvatting

Dit afstudeerproject is gemaakt in het kader van de opleiding Pedagogiek aan de Fontys Hogeschool in Tilburg en is tot stand gekomen binnen behandelgroep Valkenswaard van het Orthopedagogisch Centrum Brabant.
De vraagstelling die centraal stond gedurende dit afstudeerproject, is de volgende:
'Wat is mogelijk en nodig om een goede observatiemethode te verkrijgen waarmee het spelniveau van kinderen wonende op behandelgroep Valkenswaard kan worden vastgesteld en aan de hand waarvan de spelontwikkeling van deze kinderen kan worden gestimuleerd?'
Door middel van zowel een literatuuronderzoek als een praktijkonderzoek is deze vraagstelling onderzocht.

Centraal in dit afstudeerproject staat spel. Spel is een begrip waarvan geen eenduidige definitie kan worden gegeven. Wel zijn er een aantal kenmerken van spel te noemen: het is doelloos, plezierig en vrijwillig. Daarnaast is spelen actief bezig zijn, betekent het vrijheid van handelen en is het een open en flexibele activiteit.
Naast het feit dat spelen leuk is, is spel ook erg belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Bijvrijwel alle aspecten van de ontwikkeling speelt spel een belangrijke rol.
Naast spel is ook spelontwikkeling een belangrijk begrip in mijn afstudeerscriptie. Met spelontwikkeling wordt de ontwikkeling van spelvormen en spelstadia van een kind bedoeld.
Naast de normale spelontwikkeling, is ook gekeken naar de spelontwikkeling van kinderen met een (licht) verstandelijke beperking. Deze is in principe gelijk aan de normale spelontwikkeling alleen hebben kinderen met een verstandelijke beperking meer tijd nodig om de fases van de spelontwikkeling te doorlopen. Ook ligt het maximaal te behalen niveau lager.

Vanuit het literatuuronderzoek is vervolgens gestart met het praktijkonderzoek. Dit praktijkonderzoek bestaat uit twee delen, deel A en deel B.
De vraagstelling die in deel A van dit onderzoek centraal stond is de volgende: 'Welke observatiemethode(s) is/zijn het best bruikbaar op de behandelgroep in Valkenswaard?'
Door middel van een vragenlijst zijn 2 observatiemethodes geselecteerd, die door de groepsleiding op de behandelgroep in Valkenswaard zijn uitgeprobeerd. Hieruit is 1 observatiemethode naar voren gekomen, die het best werkbaar is op de behandelgroep. Aanbeveling is daarom om deze observatiemethode in te kopen en in te voeren binnen de behandelgroep in Valkenswaard.
De vraagstelling die in deel B van het onderzoek centraal stond is de volgende: 'Welk product kan een goede bijdrage leveren aan de mogelijkheden tot spelstimulering op de behandelgroep in Valkenswaard?'
Door middel van een vragenlijst is onderzocht waar de groepsleiding op de behandelgroep in Valkenswaard nog behoefte aan heeft met betrekking tot het stimuleren van spel. Vanuit de antwoorden die hierbij naar voren kwamen is vervolgens een product ontstaan.

Het product dat is gemaakt bestaat uit een boekje dat gelezen en gebruikt kan worden ter ondersteuning van het stimuleren van spel. In het boekje staat informatie over spel, spelontwikkeling, het stimuleren van spel en materialen en spellen die gebruikt kunnen worden bij het stimuleren van spel.