Samenvatting

In dit onderzoek is een kieskast ontworpen, gebaseerd op het handelingsmodel om de rekenvaardigheden en de resultaten op de Cito-toets Rekenen-Wiskunde te verbeteren. Een kieskast is een open kast die gevuld is met materialen. Aanleiding voor het onderzoek waren de tegenvallende resultaten op de Cito-toets vanaf groep 5 sinds 2012/2013. Het onderzoek is uitgevoerd in groep 5 op een montessorischool. Bij het ontwerp van de kieskast is daarom rekening gehouden met de eigen rekenmethode met ik-doelen en het montessoriprincipe ‘keuzevrijheid in materialen’. Om te achterhalen waar het ontwerp van de kieskast aan moest voldoen, zijn de Cito-resultaten geanalyseerd, semi-gestructureerde interviews afgenomen bij de kinderen en heeft er een round table plaatsgevonden met de leerkrachten. In de semi-gestructureerde interviews is de werkwijze tijdens het zelfstandig rekenen en het materiaalgebruik in kaart gebracht. Daarbij kwam naar voren dat het gebruik van materialen gestimuleerd dient te worden. Uitgangspunt voor inrichting van de kieskast zijn de vier handelingsniveaus (informeel handelen, voorstellen - concreet, voorstellen - abstract, formeel handelen). Elk handelingsniveau heeft een plank in de kast, waarop bij dat niveau behorende materialen staan. Een kind kan naar gelang zijn onderwijsbehoefte voor zijn rekenontwikkeling zelf een keuze maken. Op elk niveau is een onderverdeling naar subdomeinen gemaakt, aangegeven met symbolen. De symbolen zijn gekoppeld aan de ik-doelen van de montessorischool. De subdomeinen komen voort uit de analyse van de Cito-resultaten. Leerkrachten hebben in de round table aangegeven behoefte te hebben aan eenduidigheid. De kieskast biedt een structuur om bij de kinderen materiaalgebruik te stimuleren en voor de leerkrachten de eenduidigheid te vergroten. Omdat verwoorden belangrijk is in het handelingsmodel zijn er materialen voor samenwerken opgenomen. Verder bevat de kieskast materialen die de kinderen aanspraken en aanwezig waren in de groep en zijn er aanbevelingen voor materialen gedaan. Het onderzoek is vooral benaderd vanuit de leerlingen. Aanbevolen wordt om de rol van de leerkracht nader te onderzoeken