Samenvatting

Inleiding
Dementie, één van de meest voorkomende ziektes in Nederland, veroorzaakt stoornissen in het geheugen, waardoor taal- en spraakproblemen en/of dysfagieklachten kunnen ontstaan. Voor behandeling van deze problematiek kunnen personen met dementie en hun omgeving terecht bij de logopedist. Mogelijk kan de logopedist bij de behandeling gebruik maken van muziek. Voor vijfennegentig tot zevennegentig procent van de bevolking is muziek plezierig. Hoewel er de laatste jaren veel is gepubliceerd over de toegevoegde waarde van muziek bij personen met dementie, is het aantal gevonden wetenschappelijke publicaties over effect van muziek op het verminderen van logopedische klachten van personen met dementie beperkt. Dit onderzoek brengt in kaart hoe logopedisten in Nederland denken over het inzetten van muziek bij logopedische interventies bij personen met dementie, of en welke ervaringen zij ermee hebben en aan welke kennis zij behoefte hebben.

Methode
Er is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd. De ideeën, ervaringen en kennisbehoeften van logopedisten die personen met dementie behandelen of hebben behandeld, zijn verzameld met een vragenlijst. De logopedisten zijn geworven door diverse verpleeghuizen en de NVLF-werkgroep Logopedie en Dementie aan te schrijven. Daarnaast is een oproep met de link naar de vragenlijst geplaatst op de NVLF-facebookpagina en op LinkedIn.

Resultaten
In totaal hebben 21 logopedisten, voornamelijk werkzaam in een verpleeghuis en variërend in aantal jaren werkervaring aan het onderzoek deelgenomen. Zij hebben hun ideeën gegeven over het inzetten van muziek in het algemeen en specifiek tijdens interventies gericht op het verbeteren van contact, communicatie en het verminderen van dysfagieklachten. Daarnaast hebben zij hun ervaringen in de praktijk en hun kennisbehoefte gedeeld.

Conclusie
De respondenten staan over het algemeen open voor het inzetten van muziek bij logopedische interventies. Op zeer beperkte schaal passen zij muziek toe bij logopedische interventies bij personen met dementie. De toegevoegde waarde zien zij voornamelijk op het gebied van de stimulatie van contact en communicatie tussen de personen met dementie en anderen. Over het (therapeutisch) inzetten van muziek bij dysfagieklachten zijn twijfels over de werking. De wens om wetenschappelijke onderbouwing van de werking van muziek als onderdeel van de logopedische interventie voor PMD en de ontwikkeling van een methode klinkt bij de meeste respondenten door.

Aanbevelingen
Logopedisten worden geadviseerd om, waar mogelijk, bij de behandelingen van personen met dementie samen te werken met een muziektherapeut. Vervolgonderzoek naar het effect van muziek bij logopedische interventies bij personen met dementie wordt aanbevolen. Er is weinig kennis beschikbaar. Logopedisten staan open staan om met een dergelijk methode te werken. Er zijn enkele positieve ervaringen met een dergelijke interventie en logopedisten hebben baat bij een effectieve methode om de groeiende populatie met dementie te kunnen behandelen. Om het onderzoek een extra impuls te geven wordt geadviseerd om met de NVLF te overleggen of het onderwerp op de Kennisagenda Logopedie opgenomen kan worden.