Samenvatting

Met dit onderzoek is zowel in het primair onderwijs als in het voortgezet onderwijs en mbo, de ontwikkeling van de Nederlandse taalvaardigheid, rekenvaardigheid en het sociaal-emotioneel welbevinden van drie groepen leerlingen onderzocht: nieuwkomers, migranten en in Nederland geboren leerlingen. Daarnaast is de samenhang onderzocht tussen deze ontwikkeling van leerlingen en de aanpakken van hun leraren en beleid op de scholen. Het doel van het onderzoek is om te weten welke aanpakken effectief zijn in de begeleiding van nieuwkomers in regulier onderwijs met het oog op het bevorderen van hun welbevinden en cognitieve ontwikkeling.
Het onderzoek bestaat uit drie kwantitatieve studies en een kwalitatieve studie. Gegevens zijn verzameld met herhaald gemeten toetsen in taal en rekenen, vragenlijsten en met data uit leerlingvolgsystemen. De data zijn geanalyseerd met behulp van multilevel groeimodellen met herhaalde metingen genest binnen individuen, genest binnen klassen, genest binnen scholen. Daarnaast zijn kwalitatieve data verzameld en geanalyseerd door interviews af te nemen met leraren op verschillende scholen voor nieuwkomersonderwijs en regulier onderwijs.
De uitkomsten geven zicht op vorderingen die nieuwkomers en migranten maken en in hoeverre zij eventuele achterstanden ten opzichte van klasgenoten inlopen. Door de gevonden samenhangen is meer zicht ontstaan op mogelijk te verwachten effecten van kenmerken en aanpakken van leraren en schoolbeleid, die effectief beloven te zijn voor de cognitieve ontwikkeling, het welbevinden en een afname van traumagerelateerde klachten van de genoemde leerlinggroepen. De interviews met leraren maken inzichtelijk hoe het onderwijs aan nieuwkomers in de praktijk vorm krijgt.