Samenvatting

Dit artikel gaat over een onderzoek naar het gedrag van overheidsfunctionarissen
tijdens de totstandkoming van een begroting. Het onderzoek kende de
vorm van een spelsimulatie die tussen 2000 en 2008 68 keer is uitgevoerd en waar 612
overheidsmanagers en controllers aan hebben meegedaan. Tijdens de spelsimulatie
moest een gemeentelijke begroting worden opgesteld en had iedere speler een eigen
rol en eigen doelstellingen. De spelsimulatie wijst uit dat spelers die de rollen spelen
van managers en bestuurders in eerste instantie hun eigen doelstellingen laten prevaleren
boven het organisatiebrede belang. Pas als er een kans bestaat geïsoleerd te raken
en de budgetten te verliezen, blijkt men bereid om individuele belangen ondergeschikt
te maken aan het belang van de gemeente. Verder blijkt, dat het succesvol inzetten van
strategisch gedrag van doorslaggevend belang is voor het uiteindelijke begrotingsresultaat.
Het gaat hier dan om het maken van bilaterale en informele afspraken, het inzetten
van strategisch budgettair gedrag en het gericht beïnvloeden van de
besluitvormingsprocedure. Verder blijken de inhoudelijke onderbouwing van doelstellingen
en de voor de besluitvorming gebruikte tijd niet relevant te zijn voor het uiteindelijke
onderhandelingsresultaat.