Samenvatting

De vraag ‘Wat is goed onderwijs?’ beantwoordt de pedagogiek met een wedervraag: ‘Waartoe dient het onderwijs?’ Ze stelt vragen als: Waar zijn de interventies en acties van het onderwijs dan op gericht en welke normatieve basis ligt aan die acties ten grondslag? Wanneer is er nu sprake van een ‘gelukt’ kind? Is een kind ‘geslaagd’ met een hoge Cito-score of een diploma van het middelbaar onderwijs? Als het zichzelf geslaagd voelt? Of als zijn of haar omgeving spreekt van een ‘actief, aardig en behulpzaam’ kind? Als het een mooie of zelfs succesvolle loopbaan ontwikkelt? Of gelden toch nog andere criteria? Het gaat zeker niet alleen om fundamentele, filosofische discussies, maar vooral ook om heel praktische zaken die om een antwoord vragen. In dit boek komen kwesties aan de orde als: Moeten we leerlingen zo snel en effectief mogelijk voorbereiden op ‘later’. Of moet de school een vrije ruimte zijn, waar leerlingen juist niet aan de eisen van de maatschappij moeten voldoen, maar de gelegenheid tot verdieping krijgen? Is spelen tegengesteld aan leren of is het juist een geschikte vorm voor het inleiden van leerlingen in de cultuur? En is ‘de’ cultuur een fictie, omdat in de school vele culturen samenkomen? Hoe verhoudt de school zich tot de virtuele leefomgeving van leerlingen? Wat is de wenselijke relatie van een leraar met zijn of haar leerlingen en hoe is die te realiseren? Voorkomen van conflicten is beter dan deze achteraf op te moeten lossen, maar hoe kunnen leerlingen wenselijk sociaal gedrag leren? Werkt passend onderwijs en hoe kunnen leraren hieraan vormgeven? Hoe belangrijk is samenwerking met instellingen voor welzijn, gezondheidszorg, jeugdhulpverlening en veiligheid?