Samenvatting

Deze scriptie gaat over de motivatie van leerlingen uit het VMBO. Het praktijkonderzoek heeft plaatsgevonden op het Broeklandcollege in Hoensbroek bij twee tweedejaarsklassen.
Motivatie is voornamelijk binnen het voorgezet onderwijs een probleem. Door het vergroten van autonomie en de competentie en het verbeteren van de relatie met leerlingen wordt er aan de drie basisbehoeften van motivatie voldaan. Tijdens het praktijkonderzoek werd hier vorm aan gegeven door leerlingen een actieve rol te geven in hun eigen leerproces. Zo mochten zij de keus maken om alleen of in groepen te werken, de moeilijkheidsgraad van de opdracht bepalen en konden zij kiezen om extra uitleg te vragen tijdens opdrachten (autonomie). Zij kregen iedere les een overzicht van de lesdoelen voor de desbetreffende les die gekoppeld waren aan de RTTI taxonomie om zo inzicht te geven in de moeilijkheidsgraad van de opdrachten (competentie). En er werd zorg gedragen voor een veilig leef- en leerklimaat door leerlingen zoveel mogelijk positief te bekrachtigen en leerlingen vrij te laten in hun keus om samen te werken of alleen (relatie).
Uit de toegepaste gevalideerde tests bleek dat de intrinsieke motivatie niet was toegenomen. Wel was er een afname van extrinsieke motivatie bij beide klassen waarneembaar. Dat wil zeggen er was minder behoefte aan een beloning van buitenaf.
Uit de vragenlijst over de lessenserie, waarin de basisbehoeften: competentie, autonomie en relatie zijn verwerkt, kwam een ander resultaat. Hierin gaf 76% van de leerlingen aan de lessen interessanter te vinden. 57% van hen wilt graag meer leren over geschiedenis met lessen waarin de competentie, autonomie en de relatie met leerlingen wordt vergroot. De onderzoeksresultaten zijn tegenstrijdig.
Dit onderzoek heeft niet kunnen aantonen dat het vergroten van competentie en de autonomie en het verbeteren van de relatie met leerlingen de intrinsieke motivatie vergroot.
Dit onderzoek biedt echter wel mogelijke handvatten voor de actuele uitdaging en nieuwe aanpak die het passend onderwijs vereist. Leerlingen krijgen een grotere rol in hun eigen leerproces toegekend waardoor de docent de mogelijkheid krijgt om te ondersteunen waar dat het meeste nodig is.