Samenvatting

Zozijn is een organisatie voor mensen met een intensieve zorgvraag. Binnen Zozijn is locatie Anneriet een
kindercentrum voor kinderen van 0-18 jaar, op deze locatie is de vraag naar onderzoek ontstaan. Op dit
moment brengen de professionals op locatie Anneriet het betekenisvol handelen van de kinderen op
activiteitenniveau in kaart. Ze nemen hierin in mindere mate mee wie het kind is, wat voor diegene
belangrijk is en welke betekenisvolle rollen het kind vervult. Het in kaart brengen van het betekenisvol
handelen doen de professionals nu niet op een gestandaardiseerde wijze, waardoor interventies en zorg niet
optimaal ingezet kunnen worden.

Doel

Het einddoel is het ontwikkelen van een methodiek voor het in kaart brengen van het betekenisvol handelen
van kinderen met een intensieve zorgvraag. Binnen dit onderzoek lag de focus op het opstellen van
ontwerpeisen voor een uiteindelijke methodiek.
Vraagstelling
De aspirant-onderzoekers zijn samen met de betrokkenen tot de onderzoeksvraag gekomen: “Wat zijn de
ontwerpeisen voor een methodiek voor het in kaart brengen van het betekenisvol handelen van kinderen met
een intensieve zorgvraag, die aansluiten bij de visie en wensen van Zozijn?”

Methode

Om antwoord te geven op de onderzoeksvraag is gekozen voor de methode ontwerpgericht
onderzoek. Binnen dit onderzoek is ingegaan op de vooronderzoeksfase van het ontwerponderzoek. Hierin
heeft de verkenning en analyse van het probleem centraal gestaan, waarna ontwerpeisen zijn gevormd. De
dataverzameling bestond uit: literatuuronderzoek, context- en behoefteanalyse en bestuderen van goede
voorbeelden. De gegevens van de context- en behoefteanalyse zijn
geïnventariseerd middels individuele, semigestructureerde interviews. Bij het bestuderen van goede
voorbeelden van andere organisaties is gebruik gemaakt van een vragenlijst met open vragen. Alle
deelnemers uit dit onderzoek zijn geworven op basis van inclusiecriteria. De gegevens zijn horizontaal met
elkaar vergeleken om tot resultaten te komen.

Resultaten

Uit het onderzoek zijn zes hoofdthema's en acht sub-thema's gekomen. De thema's zijn:
− Betekenisvol handelen
- Exploreren van het betekenisvol handelen
- Wensen van de professionals
− Co-creatie
− Signalen van het kind
− Aansluiting met zorgprogramma Kwint
- Dialoog
- Veranderruimte
- Omgeving
− Inhoud van de methodiek
- Piramide van Maslow
- Handelingsidentiteit
- Handelingsdimensies
− Vormgeving methodiek

Conclusie

Kijkend naar de onderzoeksvraag zijn de volgende ontwerpeisen opgesteld, welke zijn onderverdeeld
in drie categorieën:

Randvoorwaarden:
De vijf kenmerken van een
dialoog dienen te gelden als
basisvoorwaarde.
De methodiek dient een
éénduidige aanpak te zijn.
De terminologie dient
overeen te komen met
zorgprogramma Kwint.
De methodiek dient
afgenomen te worden bij
ouders/verzorgers.

Functionele eisen:
De methodiek moet bestaan uit open
vragen met
doorvraagmogelijkheden.
Er moet ruimte zijn voor concrete
voorbeelden over het handelen
van het kind.
De expressie en mimiek van het kind
dient achterhaalt te worden.
De thuissituatie, cultuur en het
systeem dient achterhaalt te
worden.
De methodiek dient aan te sluiten op
de veranderruimte.
De vijf omgevingsfactoren dienen in
kaart gebracht te worden.
De piramide van Maslow dient
uitgevraagd te worden.

Gebruikerseisen:
De methodiek dient passend te zijn in
de observatieperiode.
De informatie dient evalueerbaar en
multidisciplinair bespreekbaar te zijn.
Fysieke afname.
Er mag niets ingevuld worden voor een
ander.
Je dient je bewust te zijn dat kleine
activiteiten en handelingen van grote
meerwaarde zijn.

Aanbevelingen

Er zijn aanbevelingen geschreven voor de praktijk en voor een vervolgonderzoek. De aanbevelingen voor de
praktijk zijn:
− Het inzetten van de methodiek bij ergotherapeutische behandelprocessen, omdat de methodiek
beter aansluit bij de behoeften van de ergotherapeuten dan die van de orthopedagogen.
− Het houden van een informatiebijeenkomst, zodat de ergotherapeuten weten hoe ze de
methodiek kunnen gebruiken.
Aanbevelingen voor vervolgonderzoek zijn:
− Voor de voortzetting van het onderzoek binnen Anneriet wordt aanbevolen
om bovenstaande ontwerpeisen mee te nemen bij de uitvoering van de laatste fase
(ontwerpfase) van het ontwerponderzoek en het onderzoek te richten om de implementatie van
de methodiek.
− Wanneer Zozijn tevreden is met de methodiek, wordt aanbevolen om een vervolgonderzoek uit
te voeren waarbij gekeken wordt of de methodiek kan worden ingezet bij andere doelgroepen of
eventueel op macroniveau