Samenvatting

Uit onderzoek blijkt dat maar 56% van de kinderen tussen de 4 en 11 jaar aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) voldoet (1). Ook jongeren tussen de 12 en 18 jaar halen de norm bij lange na niet. Om de beweegnorm te halen, moet dus meer worden bewogen. Dit kan worden gerealiseerd in de gymzaal. Door een innovatief springtoestel te ontwikkelen, zullen kinderen meer bewegen in de gymles. De ‘Gymzaal van de Toekomst’ houdt zich bezig met de innovaties binnen het bewegingsonderwijs. Dit is een ruimte waar nieuwe innovatieve ideeën worden ontwikkeld onder naam van het lectoraat ‘Gezonde Leefstijl in een stimulerende Omgeving’ (GSLO). Vanuit het lectoraat is de volgende ontwerpopdracht opgesteld: ‘’Ontwikkel een multifunctioneel springtoestel waarmee de motorische vaardigheden springen en landen, voor groep drie tot acht van de basisschool, kunnen worden beoefend.’’ De doelstelling van deze afstudeeropdracht is om binnen een periode van 16 weken een multifunctioneel springtoestel te ontwikkelen voor leerlingen van groep drie tot en met acht, waarmee de motorische vaardigheden springen en landen worden beoefend. Allereerst is een analyse gedaan. Per paragraaf wordt een deelvraag uitgewerkt. Zo is onderzoek gedaan naar de sprongvaardigheden die de doelgroep bezit. Hieruit is voortgekomen dat het toestel de bewegingsthema’s vrij- en steunspringen moet bevatten. Vervolgens zijn de sprongen binnen deze twee bewegingsthema’s en de motorische vaardigheden verder geanalyseerd. Het toestel moet uitlokken tot herhaling en een steunvlak bevatten wat ook weer weg kan. Daarnaast is het toepassen van impliciet leren d.m.v. vormgeving, plaatjes- en kleurgebruik een belangrijke eis. De wettelijke regelgeving van een gymtoestel is onderzocht en de maten zijn bepaald. Daarnaast heeft de auteur van dit verslag twee dagen meegelopen, met een vakdocent, op verschillende basisscholen met verschillende groepen. De compactheid, de verstelbaarheid van de trampoline, het steunvlak en de mat zijn de belangrijkste eisen die hieruit zijn voortgekomen. Uit het markonderzoek blijkt dat de toestellen te zwaar zijn en een nieuw springtoestel veel lichter moet zijn. Aan de hand van het programma van eisen en wensen, is in de ontwerpfase toegewerkt naar een eindconcept. Alle voortgekomen eisen en wensen zijn geïmplementeerd in vijf concepten. Dit is tot stand gekomen door het opstellen van ‘Hoe Kun Je’s?’ en hiermee te brainstormen met studenten uit verschillende leerrichtingen. Een voorbeeld is ‘Hoe kun je het springtoestel in hoek verstelbaar maken?’. Al deze HKJ’s zijn in de morfologische kaart gestopt en derhalve zijn vijf concepten gegenereerd. Vervolgens is, door middel van het afwegen van voor- en nadelen, een conceptkeuze gemaakt i.s.m. een vierdejaars HALO studente. Twee concepten zijn verder uitgewerkt. Deze uitwerkingen zijn besproken met het lectoraat GSLO. Het lectoraat voorzag een aantal problemen, zoals onder de mat kunnen kruipen en onder het steunvlak kunnen kijken bij het afvallende concept. Zodoende is gekozen voor het opblaasbare concept. Dit is erg uitdagend voor de leerlingen en bij dit concept kan niet onder de mat worden gekropen of onder het steunvlak worden gekeken. Het lectoraat gaf aan dat de trampoline verbeterd kon worden door deze ook opblaasbaar te maken. Dit is doorgevoerd in het uiteindelijke eindconcept. Dit eindconcept is op schaal 1:20 vervaardigd om de vormgeving van het springtoestel te demonstreren. Uit de toetsing van het ontwerp aan het programma van eisen en wensen blijkt dat het eindontwerp, op vijf eisen na, voldoet aan gestelde eisen en wensen. Twee hiervan zijn niet van toepassing op het ontwerp en de overige drie voldoen gedeeltelijk. Dit levert verder geen problemen op tijdens het gebruik van het toestel. De vakdocenten waren erg enthousiast over het ontwerp. Optimalisatiepunten zijn: een kleurenonderzoek, het springtoestel vergroten, steunvlakaanpassingen, kostenberekening en het vervaardigen van een prototype. Deze punten zullen in de toekomst nader onderzocht moeten worden om het springtoestel te verbeteren. De eerder genoemde doelstelling is behaald. Het springtoestel bevat alle gewenste verstelbaarheden, is compact, uitdagend en het bevat een steunvlak wat gedemonteerd kan worden.