Samenvatting

In een samenleving waarin kwalitatief onderwijs steeds belangrijker wordt, vormt de professionele ontwikkeling van leerkrachten een essentiële pijler voor onderwijskwaliteit. Toch blijkt uit de praktijk dat structurele samenwerking tussen leerkrachten vaak ontbreekt, wat de implementatie van effectieve en innovatieve lespraktijken belemmert. Dit praktijkonderzoek vertrekt vanuit deze uitdaging en onderzoekt hoe de professionaliseringsmethodiek Lesson Study (LS) kan bijdragen aan het versterken van Collective Teacher Efficacy (CTE), het gedeelde geloof van leerkrachtenteams in hun vermogen om samen het leren van alle leerlingen positief te beïnvloeden. Het onderzoek werd uitgevoerd in drie Vlaamse onderwijscontexten: het basisonderwijs, het buitengewoon secundair onderwijs en het beroepssecundair onderwijs. In kleine teams doorliepen leerkrachten een LS-cyclus, waarbij ze samen lessen ontwierpen, uitvoerden, observeerden en daarover reflecteerden. Via vragenlijsten, logboeken en interviews werd in kaart gebracht welke aspecten van LS bijdragen aan drie kernelementen van CTE: doelconsensus, gezamenlijke reflectie en cohesieve kennis. De resultaten tonen aan dat LS een krachtige hefboom is voor teamontwikkeling: het samen formuleren van lesdoelen, cyclisch reflecteren op de praktijk en het delen van vakkennis. Dit bevordert niet alleen het professionele zelfvertrouwen, maar ook de collegiale band en de bereidheid tot innovatie. Daarnaast blijkt een veilige, open professionele dialoog essentieel, evenals voldoende tijd, middelen en ruimte om LS duurzaam te implementeren. Deze bevindingen bieden scholen een concreet kader om via LS te investeren in effectieve samenwerking en collectieve slagkracht, met als uiteindelijk doel het verhogen van de onderwijskwaliteit voor alle leerlingen.